Aids HIV

HIV

981 yılında Amerika CDC (Hastalık Kontrol ve Önleme merkezi) tarafından tanımlanmıştır. AIDS in açılımı kazanılmış bağışıklık yetmezliği sendromudur ve etkeni HIV denilen bir virüstür.

Aids HIV
Aids HIV

Başlangıçta sadece cinsel tercihleri nedeniyle insanlığa verilen bir ceza gibi algılanan hastalığın daha sonra yapılan klinik çalışmalarda homoseksüel ilişki dışında heteroseksüel ilişki, damar içi ilaç kullananlarda, kan transfüzyonu sonrasında da bu hastalığın bulaşabileceğinin gösterilmesi ile bu inanışların boş olduğu gösterildi. Ülkemizde en sık 20–49 yaş arasında AIDS vakalarına rastlanmaktadır. Yine ülkemizde AİDS hastalarının dağılımına bakıldığında; cinsiyet olarak %68,6 erkek, %31,4 kadın HIV’li hasta bulunmaktadır.

AIDS in belirtileri

Aşağıda belirtilen bulaş yollarından biriyle virüs alındıktan sonra hafif belirtilerle seyreden gribe benzer bir tablo oluşturur.

En sık görülen belirtiler; halsizlik, ateş, kilo kaybı, boğaz ağrısı, kas ve eklem ağrısıdır.

Daha az görülen belirtiler; ciltte döküntü, lenf bezlerinde büyüme, genital bölgede ya da yemek borusunda ülsere yaralardır.

ishal Primer enfeksiyon olarak adlandırılan bu dönem birkaç günden 10 haftaya kadar sürebilir. Bu durum kendi kendine düzelir. Hastalık sessiz bir döneme girer. Sessiz dönem yıllarca sürer. Bu süreçte virüs vücutta bulunmaya devam ettiğinden özellikle bağışıklığı sağlayan hücrelerde hasar oluşturur. Bu hücrelerin sayısında azalma ile AIDS tablosu ortaya çıkar. Bu tablo bağışıklığın baskılanmasına bağlı çeşitli mikroplarla enfeksiyonların olması, HIV virüsün kendisinin organlarda hasar yapmasına bağlı klinik bulgularla seyreder.

AIDS nasıl bulaşır?

HIV diğer cinsel yolla bulaşan diğer hastalıklar gibi kişinin kan dâhil tüm vücut sıvılarında (meni, vajinal sıvı, tükürük) bulunur. Yani virüsü taşıyan bir kişi ile korunmasız cinsel ilişkide bulunmak, o kişiye ait jileti, manikür makasını, enjektörü kullanmak, ya da böyle bir kişinin kan vermesi virüsün başka kişiye taşınmasına neden olur. Cinsel ilişki sırasında prezarvatif kullanılmasına rağmen nadirde olsa bulaş olabilmektedir.

Tüm Dünya da HIV en çok cinsel temas ile bulaşmaktadır. Birden fazla cinsel partneri olan kişilerle, para karşılığı seks yapanlarla, daha önce cinsel yolla bulaşan hastalığı olanlarla, genital bölgede açık yaraları olanlarla cinsel ilişki virüsün bulaşmasında riskli davranışlardır. Ayrıca virüsü taşıyan anneden bebeğine bulaş olabilmektedir.

Tanı nasıl konur?

Virüs temas sonrası vücuda alındıktan sonra hemen kanda tespit edilemez. Ortalama 3 haftadan sonra kan tahlili ile Anti-HIV adlı test pozitifleşmeye başlar. Bu 3 haftalık süre bazen daha uzayabilir

AIDS den korunma

Bugün artık virüsün cinsel tercihe bağlı olmadan her türlü cinsel temas, şüpheli kan ve kan ürünleri ile temas, muhteviyatı bilinmeyen kan teması olabilecek jilet, manikür makası, enjektör, gibi aletler ile temas sonrası bulaşabileceği bilinmektedir. Bu tür temaslardan kaçınmak ayrıca diş tedavisinde steril aletlerin kullanıldığı yerlerde yaptırmak başlıca önlemlerdendir.

AIDS olduğu öğrenilen bir kişi ile cinsel temas mevcudiyetinde derhal Enfeksiyon Hastalıkları uzmanına başvurmak gerekir. Kişinin durumuna göre gerekli tetkiklerin yapılması, tedavi konusunda nasıl bir yol izleneceğinin planlanması yapılır. Duruma göre erken tedavi başlanması düşünülebilir. Anneden bebeğe geçişin önlenmesi için de ilaç kullanılabilir ama HIV taşıyıcısı kadınların hamile kalmamaları önerilir.

Aşı çalışmaları tedavi etmektedir. Bu konuda oldukça yol alınmıştır. Fakat hali hazırda kullanımda bulunan bir aşı bulunmamaktadır.

Aids Tedavi

AIDS i tamamen iyileştiren bir tedavi henüz bulunmamaktadır. Fakat hastalığın ilerleyici gidişini yavaşlatan virüse karşı etkili tedaviler bulunmaktadır HIV in daha iyi tanınmasıyla birlikte tekli tedavi yerine kombine tedavilerin daha etkili olduğu anlaşılmıştır. Virüsün kendisini tedavi etmenin yanı sıra ortaya çıkan fırsatçı enfeksiyonların da tedavisine yönelik ilaçlar kullanmak gerekebilir.

AIDS den şüphe ettiğinizde kime başvurmalısınız?

Derhal Enfeksiyon Hastalıkları uzmanına başvurmak gerekir. Uygun kan testleri ile tanı konur.

Op. Dr. Yakup Şensoy
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı